今天我們慶祝偉大的教父格列高利•帕拉馬斯（Gregory Palamas）。稍後，我將分享一些關於他的思考。然而，最重要的是，我們在這位聖人的生平中看見了友誼的奇蹟，一種能真正醫治人的友誼。
你看，福音中的癱瘓病人一句話也沒說（馬可福音 2:3-5）。或許他根本不相信，或許他並不是個善良的人，因為即便在被治癒之後，他也沒有說：「謝謝你。」他既沒有俯伏敬拜耶穌基督的腳前表示感恩，也沒有做出任何我們可能期待的舉動。
然而，我們清楚看到的是他的朋友，那四位深愛他、並且相信耶穌的朋友。他們將他抬起來，帶到耶穌面前。當他們到達時，發現房子已經擠滿了人，根本無法進入。但愛總會找到出路。他們做了一件非凡的事：他們打破屋頂，打開一個洞，然後用繩子將他放下來，直接送到耶穌面前（馬可福音 2:4）。
試想一下，如果今天發生這樣的事情，我們會多麼震驚與驚訝！再想想之後的花費——他們肯定得支付屋頂的修繕費用！然而，想像那個場景：有人從屋頂被放下，直接進入耶穌基督的面前，這是何等感人的一幕。
今天，我強調這個故事的深意，因為信仰絕不只是個人的事。信仰不是私人的，也不是孤立的。信仰是團體的信仰，是教會的生命，是所有人共同分享的（哥林多前書 12:26-27）。
因此，我不應該僅僅作為一個孤立的個體來到教會，只關心自己的禱告，而忽略其他人的信仰與需要。
這也是我們在禮儀後一起用餐的原因，就如同初期基督徒所做的那樣（使徒行傳 2:42-47）。這不僅讓我們體驗靈性上的連結，也讓我們實際感受到我們是一家人。的確，在用餐時，或許會發生一些小錯誤，也許某些食物沒有擺放得很妥當，或者安排不夠完美，但這正是一個家庭的本質。真正的家庭永遠不會是完美的。
因此，請記住：即便在極為困難的時刻，我們也絕不孤單。我們有朋友，尤其是屬靈的朋友，我們可以對他們說：「請為我祈禱。」（提摩太前書 2:1）
當我們領受聖餐時，我們絕不只是為自己領受，好像這僅僅是關乎「我」或「我的需求」的事。相反，當我們領受聖餐時，我們也是為彼此領受（哥林多前書 10:16-17）。當我領受聖餐時，我也是為你領受聖 餐。我們每個人在領聖餐時，都是特別為我們最愛的人領受聖餐。
這是第一個重要的觀點。但我想補充一個更哲學性的問題。當法利賽人質問：「誰能赦罪？除了神以外，沒有人能赦罪」（馬可福音 2:7），他們其實是正確的。有趣的是，現代哲學家薩特（Jean-Paul Sartre）也說過類似的話。薩特承認我們是罪人，並認為只有上帝才能赦免我們的罪。然而，他辯稱，由於他不相信有上帝，因此沒有人可以原諒我們。因此，根據他的說法，我們仍然被困在一個無意義的人生中。
這個問題在中國文化中尤其值得思考。許多人對業障的負擔感到恐懼。他們常想：「我做了壞事，所以必須付出代價。」但真正的問題是：如何才能真正獲得寬恕？（詩篇 51:1-2）
許多人嘗試透過捐獻或行善來消除惡行，但這真的能完全抹去罪嗎？僅憑人的行為，我們無法完全清除罪過（以弗所書 2:8-9）。
這正是耶穌基督訊息的非凡之處。祂不是像遠處的國王一般冷漠地宣告赦免，而是親自成為人，將我們的罪擔在祂自己身上，使我們真正得赦免（以賽亞書 53:4-5）。
這種赦免的權柄至今仍在持續，因為基督將這能力賜給了教會——由使徒傳承給他們的繼任者，再由他們傳遞給歷世歷代的祭司，直至今日（約翰福音 20:22-23）。
這對我們每個人而言是極其重要的，因為我們每個人內心深處都背負著我們自己的罪，並且只有我們自己知道這些罪。有時，我們的良知默默地譴責我們，提醒我們所做的一切（羅馬書 2:15）。
然而，教會宣告了一個非凡的信息：寬恕是真實的、免費的，並且是耶穌基督親自賜予的（約翰一書 1:9）。
我們之後將有更多機會探討這個主題。但現在，我想說幾句關於今天我們所慶祝的偉大教父Gregory Palamas塞薩洛尼基偉大的主教格列高利·帕拉馬斯。
為什麼教會要尊崇他？因為他是「神光神學」的偉大教父，他清晰地揭示並解釋了上帝未被創造的恩典（提多書 3:5-7）。我記得在軍隊服役時，我曾在塞薩洛尼基駐紮一個月，並經常前往聖格列高利教堂參觀，那裡存放著他的聖物。從那時起，那段記憶一直鮮明地留存於我心，在我悲傷與困難的時候，他繼續安慰著我。
這為何如此重要呢？因為格列高利——雖然不僅僅是格列高利，但特別是他——以極為清晰而有力的方式表達了教會神學對於神的恩典究竟是什麼的理解。
這種明確性在今日尤為重要，因為我們經常在網路上見到各種書籍與內容談論「能量」——並非從科學的角度，而是一種神秘的能量，關於如何使用或操控它們。人們時常說：「我傳送你正能量」、「要有正念」，甚至「願力量與你同在」。
相信大家在網路上都曾看過關於冥想的影片——如何冥想以感受能量、看到內在的光芒、達到放鬆、釋放心靈，以及種種類似的做法。然而，我們並非只是會活動的機器人，腦海中充斥著隨機的想法。我們本能地感覺到某種更深層、更具意義的實在的存在。這正是今日許多人，特別是在中國文化中，人們熱衷於談論「氣」的原因。他們認為氣無處不在，並在打坐時說：「我運氣使自己更強大」，甚至會說：「我將氣功傳遞給你，幫你運氣」。
然而，我們必須清楚地認識到：這種力量、這種氣，乃是非個人的。「非個人」的意思是，它是發散離開本體的事物，並非存有自身。若我對你說：「我可以給你一些力量」，這就像是遞給你一塊磁鐵或某樣物品，這是一回事。但若我對你說：「我會安慰你、擁抱你、保護你、親吻你」，那便是完全不同的層次了。
儘管許多中國人可能無法完全理解透過親吻來表達愛的溫柔——這種美麗而深情的愛——但試想，如果擁抱你的人是上帝自己，這將是何等的深遠與重要！因為神給予我們的不僅僅是一樣外在的事物，而是祂自己。
這一點至關重要：神不只是賜予我們某種外在的祝福，而是親自臨近我們。透過祂的神能，透過祂神聖的恩典，祂醫治我們，使我們得生命，恢復我們的健康——事實上，祂供應我們一切所需。
想想那些蒙神賜予行神蹟恩賜的聖人。他們見到病人，為其祝福，病患立刻康復。這就是能力的展現！另一位聖人可能洞察人的內心，知曉隱藏的思想，而其他聖人則可能擁有不同的屬靈恩賜。
但這種能力究竟是什麼？它是像某些人冥想，將「氣」吸入體內，然後將一種模糊的能量傳遞給他人嗎？不！神蹟背後的力量是神自己——祂在聖徒的內心運行，並透過聖徒的手彰顯祂的作為。也許你曾在電影中見過某人被光芒充滿，隨之發生奇妙的事情，這與之有些類似，但卻更加深刻、更加真實。
因為在這裡，神不是僅僅賜予你某樣東西，而是透過祂自己、透過祂個人的臨在與愛，親自賜予你。這不是抽象的、非個人的、冷漠或毫無特質的力量，而是神親自以祂自己的生命擁抱你。
然而，不幸的是，「人」這個深刻的概念在傳統中國思想中並未真正被發展出來。中國哲學固然重視自然秩序，但對於個人層面——即每個人的獨特性與絕對價值——卻未予強調。在這種思想框架中，一個人的身份主要取決於他在社會中的角色，在一個明確的階級或等級制度內定位：你是一位教師、一位丈夫、一位學生，或是一位工人。
個人的感受與內心世界，往往未被視為真正重要的事。事實上，在這樣的文化背景下，「個人」本身似乎幾乎不存在。即便個人意識確實存在，它的重要性也遠遠不及社會角色的履行。因為如果你無法正確履行你的角色，社會便不再接納你，而你將面臨嚴峻的後果。
這種文化模式帶來了極大的痛苦。我們見到許多人拼命地試圖符合社會對他們的期待。或許，有人深愛著另一個人，卻因家庭或社會的壓力而被迫與他人結婚；或許，一次小小的失敗便導致他被家人遺棄，因為家族認為他令他們蒙羞。令人痛心的是，在台灣、日本、韓國以及中國，許多人因為這種無法言說、難以承受的痛苦而選擇自殺。痛苦被壓抑、被沉默、被掩埋，因為社會要求個人無條件地履行其角色，忽略了人的內在價值與靈魂的需求。
我在思考，我們應該如何向那些從未真正接觸過「人」這一概念的人介紹並解釋它。我相信，或許痛苦本身可以成為一座理解的橋樑。為什麼是痛苦？因為每一個深陷痛苦的人，最終都會開始思索：「究竟是誰在受苦？」——他們開始體驗到自己是一個獨立的存在，一個「人」。
深刻的痛苦使我們意識到自己的個體性。為什麼痛苦能揭示人格？因為我深愛，卻無法滿足這份愛；因為我感受到羞辱，或因為我經歷了失敗。痛苦不僅向我揭示了自己作為個體、孤立與單獨的一面，也同時揭示了我真正的身，一個存於關係之中的人。
因此，人從來不只是孤立的個體。人唯有在關係中才能存在。我之所以存在，是因為我與家人、朋友、社群有聯繫。而最終，我的存在來自於神，祂親自呼召了我。神曾呼喚亞當：「亞當，你在哪裡？」（創世記 3:9）。祂也呼召亞伯拉罕、摩西，而他們回應說：「主啊，我在這裡」（創世記 22:1；出埃及記 3:4）。
同樣地，我之所以成為一個人，正是因為我回應了神愛的召喚，這是個人的回應。而作為一個人，我也深刻地參與他人的痛苦。這種共同的經驗揭示了「人」的真正意義。正因如此，我們能理解神的恩典為何如此重要——因為祂親自在我們身邊，以極大的親密行動著。
在⻄方思想中，有些哲學家認為神不能在這個世界上真正行事，因為如果祂行事，祂就會失去祂的完美——祂會變成受造物，變得有限。然而，請試想：如果神不能行動，那麼祂就成為了一個死寂無生的神。但我們的神並非如此，祂透過祂的能量——祂未被創造的恩典——持續地親自行事。
這神聖的能量以多種方式顯現。首先，也是最重要的，神的能量創造了宇宙。宇宙並非獨立於神而存在。我曾見過一些畫作，描繪世界如同地球般被上帝輕輕托在手中。這幅畫美麗地表達出，雖然創造是透過神的能量而產生，但它從未脫離祂的存在。
舉個例子，想想這裡的燈光。如果我關掉電源，玻璃燈泡仍然存在，但它不再發光。單憑玻璃本身無法產生光亮，唯有當電流通過它時，它才會發光。同樣地，這個例子雖然不完美，但能幫助我們開始理解一個關鍵的真理：玻璃象徵神所創造的宇宙，而電則象徵祂的能量、祂的恩典，它持續維持並照耀著受造界。因此，整個宇宙不斷接受神的愛護。神的力量就是生命與愛的力量——永遠維持、永遠擁抱、永遠賦予世界生命。
神的能量有許多不同的展現方式。其中之一是使人和萬物成聖；另一種能量則賜予人安慰、智慧，或充滿人的心靈以愛。神的能量可以透過無數方式顯現。例如，聖化就像燈泡內的電力變得如此強大，以至於玻璃本身在其強度下破碎。
然而，這是與神聯繫的最高方式嗎？不是，最高、最深的方式是透過聖餐。因為在聖餐中，我們領受耶穌基督的身體和寶血，與祂真正結合，並且透過祂彼此結合。這就像將核能量內化，使其從內在輻射出神聖的光明，賜予我們生命、力量與恩典。
這也正是我們如此尊敬聖像畫的原因。聖像並不僅僅是一幅美麗的畫作。相反，它是神的能量的管道或通道。想想這裡聖像上方的冷氣，當你走近時，你會感覺到一陣清涼的氣流。同樣地，當你在祈禱時走近聖像，你將感受到神的恩典從中流溢而出。這是如何發生的呢？因為聖像指向耶穌基督或聖母，而神的恩典便從他們身上大量湧出，接觸到每一個向祂祈禱的人。甚至繪製聖像的藝術家，在作畫的過程中也會蒙受恩典，因為他所描繪的正是基督、聖母或聖徒。聖像畫本身就是一種深邃的祈禱，使其成為神恩典與臨在的活通道。
那麼，為何我要告訴你們這一切呢？因為當今有許多人以非個人的方式談論「力量」。想想《星際大戰》這樣的電影：它描述黑暗與光明的力量彼此對立並保持平衡。我們在各處都能聽見類似的概念。甚至有一次，我的妹妹對我說：「我在傳遞正能量給你。」我回答說：「你在說什麼無稽之談？」
我特別強調這一點，因為這與中國的文化背景息息相關。許多中國人正在尋找真正的答案，而這答案並非來自於個人的「氣」，而是來自神本身的氣——祂神聖的恩典。神親自走近我們，祂擁抱我們，以祂的溫暖、祂的臨在，甚至祂的香氣與生命充滿我們。
這正是聖格利高里·帕拉馬斯如此重要的原因，特別是對於中國人而言。因此，教會智慧地將大齋期的第二個主日獻給這位神學家，他是天主恩典的偉大見證人。他清楚地揭示並教導我們這神聖的恩典，即天主本身的神能。
我們必須清楚區分天主的恩典或魔術。魔術試圖操縱非個人的力量——無論其表現為「正面」或「負面」，但最終，它總是導致破壞。然而，神的恩典則完全不同。神的恩典是神自己親自來到我們身邊，賜予我們生命、存在、智慧、愛，以及深深的安慰。
試想，若你真正明白，有一位終極的存在的神深愛你，擁抱你，並以祂個人的臨在充滿你的生命，你的生命將會如何改變？我深信，若中國人能夠體驗並感受到如此的愛，他們的心靈將因喜樂而開放，他們的生命也將被徹底更新。
Σήμερα γιορτάζουμε τη μνήμη του μεγάλου Πατέρα της Εκκλησίας, του Γρηγορίου Παλαμά, και θα μοιραστώ μερικές σκέψεις γι’ αυτόν σύντομα. Αλλά πρώτα, θα ήθελα να επισημάνω μερικά σημαντικά σημεία από το σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα: Πάνω απ’ όλα, βλέπουμε σ’ αυτό το θαύμα της φιλίας – μιας φιλίας που πραγματικά θεραπεύει τους ανθρώπους.Βλέπετε, αυτός ο παραλυτικός στο Ευαγγέλιο δεν λέει ούτε μια λέξη. Πιθανόν να μην πίστευε καν, και ίσως να μην ήταν και τόσο καλός άνθρωπος – γιατί ακόμα και αφού θεραπεύτηκε, δεν είπε «ευχαριστώ». Δεν έπεσε στα πόδια του Ιησού
Χριστού για να δείξει ευγνωμοσύνη ή να κάνει οτιδήποτε θα περιμέναμε.
Αυτό όμως που βλέπουμε καθαρά είναι οι φίλοι του, αυτοί οι τέσσερις φίλοι που τον αγαπούσαν βαθιά και πίστευαν στον Ιησού.
Τον κουβάλησαν, τον σήκωσαν ψηλά. Και όταν έφτασαν, δεν μπορούσαν να μπουν στο σπίτι – ήταν εντελώς γεμάτο. Αλλά η αγάπη πάντα βρίσκει τρόπο να λύνει τα προβλήματα.
Έκαναν κάτι εξαιρετικό: έσπασαν την οροφή, άνοιξαν μια τρύπα και τον κατέβασαν κάτω με σχοινιά.
Φανταστείτε να συνέβαινε κάτι τέτοιο εδώ σήμερα – σκεφτείτε το σοκ και την έκπληξη που θα νιώθαμε. Και σκεφτείτε το κόστος μετά- σίγουρα θα έπρεπε να πληρώσουν για την επισκευή της οροφής! Αλλά απλά φανταστείτε αυτή τη σκηνή, πόσο συγκινητικό πρέπει να ήταν για κάποιον να τον κατεβάσουν κατευθείαν μέσα από την οροφή, κατευθείαν στην παρουσία του Ιησού Χριστού
Σήμερα, αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τονίζω ότι το νόημα εδώ είναι τόσο βαθύ -γιατί η πίστη δεν είναι ποτέ μόνο ατομική. Δεν είναι μια ιδιωτική υπόθεση, ούτε είναι κάτι απομονωμένο. Η πίστη είναι η πίστη της κοινότητας. Η πίστη είναι η ζωή της Εκκλησίας. Η πίστη μοιράζεται από όλους τους ανθρώπους μαζί.
Δεν είναι ότι ο καθένας εδώ έχει μόνο τη δική του ξεχωριστή πίστη, έρχεται εδώ και μετά φεύγει μόνος του. Αντίθετα, βλέπουμε ξεκάθαρα για άλλη μια φορά το θαύμα της φιλίας, μιας φιλίας που μπορεί να σώσει έναν άνθρωπο, μιας φιλίας που μπορεί να θεραπεύσει κάποιον.
Και πράγματι, βιώνουμε πολλά θαύματα ακριβώς όταν λέμε ο ένας στον άλλον: «Προσευχηθείτε για μένα». Προσευχόμαστε για κάποιον που είναι άρρωστος, και αυτός αναρρώνει- προσευχόμαστε για κάποιον που αντιμετωπίζει ένα σοβαρό πρόβλημα, και συχνά αυτό το πρόβλημα λύνεται μέσω της προσευχής και της αγάπης.
Δεν πρέπει να έρχομαι στην εκκλησία απλώς ως απομονωμένο άτομο, σκεπτόμενος μόνο τις δικές μου προσευχές και αγνοώντας τι κάνουν ή τι πιστεύουν οι άλλοι.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο τρώμε μαζί μετά τη λειτουργία, όπως ακριβώς έκαναν οι πρώτοι χριστιανοί – όχι μόνο για να νιώσουμε πνευματικά συνδεδεμένοι, αλλά και για να βιώσουμε πρακτικά ότι είμαστε πραγματικά μια οικογένεια. Και ναι, ίσως κατά τη διάρκεια του γεύματος να κάνουμε μικρά λάθη, ίσως κάτι να μην είναι τοποθετημένο ακριβώς σωστά ή τα πράγματα να μην είναι τέλεια τοποθετημένα – αλλά έτσι ακριβώς είναι μια οικογένεια. Οι πραγματικές οικογένειες δεν είναι ποτέ τέλειες.
Γι’ αυτό σας παρακαλώ να θυμάστε αυτό: ακόμη και σε πολύ δύσκολες καταστάσεις, δεν είμαστε ποτέ μόνοι. Έχουμε φίλους, και είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχουμε πνευματικούς φίλους τους οποίους μπορούμε να εμπιστευτούμε αρκετά ώστε να πούμε: «Σε παρακαλώ, προσευχήσου για μένα.
Πράγματι, όταν λαμβάνουμε τη Θεία Κοινωνία, ποτέ δεν τη λαμβάνουμε μόνο για τον εαυτό μας – σαν να αφορά μόνο εμένα, το δικό μου πρόβλημα ή τις δικές μου ανάγκες. Αντίθετα, όταν λαμβάνω τη Θεία Κοινωνία, τη λαμβάνω και για εσάς. Και ο καθένας από εμάς, όταν λαμβάνει τη Θεία Κοινωνία, τη λαμβάνει ειδικά για εκείνους που αγαπάει περισσότερο.
Αυτό λοιπόν ήταν το πρώτο σημαντικό σημείο. Θα ήθελα όμως να προσθέσω κάτι λίγο πιο φιλοσοφικό. Όταν οι Φαρισαίοι ρώτησαν: «Ποιος έχει το δικαίωμα να συγχωρεί αμαρτίες; Κανείς εκτός από τον Θεό», είχαν στην πραγματικότητα δίκιο.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο Jean-Paul Sartre, ο σύγχρονος φιλόσοφος, είπε κάτι πολύ παρόμοιο. Ο Σαρτρ είπε ότι είμαστε αμαρτωλοί και ότι πράγματι μόνο ο Θεός μπορεί να συγχωρήσει τις αμαρτίες μας. Αλλά, υποστήριξε, επειδή πίστευε ότι δεν υπάρχει Θεός, τότε κανείς δεν μπορεί να μας συγχωρήσει. Επομένως, σύμφωνα με αυτόν, παραμένουμε παγιδευμένοι σε μια ζωή χωρίς νόημα.
Και πρέπει να το καταλάβουμε αυτό ιδιαίτερα μέσα στον κινεζικό τρόπο ζωής, όπου οι άνθρωποι συχνά αισθάνονται πολύ φοβισμένοι από το 業 障 (yèzhàng), αυτό το καρμικό φορτίο. Συχνά σκέφτονται: «Έκανα κάτι κακό και επομένως πρέπει να πληρώσω γι’ αυτό».
Page 9 of 23
Γιατί; Επειδή πολλοί πιστεύουν: «Έχω κάνει τρομερά πράγματα και δεν υπάρχει πραγματική συγχώρεση. Ίσως θα μπορούσα να προσπαθήσω να κάνω κάτι – να κάνω μια δωρεά ή να εκτελέσω κάποιες καλές πράξεις – για να σβήσω το κακό». Αλλά πώς μπορεί αυτό να το σβήσει πραγματικά; Οι κακές πράξεις δεν μπορούν να σβηστούν εντελώς με καμία ανθρώπινη πράξη και μόνο.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το μήνυμα του Ιησού Χριστού είναι τόσο εξαιρετικό. Δεν μας συγχώρεσε απλώς από μακριά, όπως ένας βασιλιάς που λέει «Εντάξει, σε συγχωρώ» από τον θρόνο του. Αντίθετα, έγινε άνθρωπος, πήρε τις αμαρτίες μας πάνω Του και έκανε τις αμαρτίες μας δικές Του. Παίρνοντας το βάρος μας πάνω Του, μας έδωσε αληθινή συγχώρεση.
Και αυτή η συγχώρεση συνεχίζεται ακόμη και τώρα, επειδή ο Ιησούς έδωσε αυτή τη δύναμη στην Εκκλησία – στους Αποστόλους, και οι Απόστολοι την παρέδωσαν στους διαδόχους τους, και από αυτούς στους ιερείς σε όλη την ιστορία, μέχρι σήμερα, ακόμη και σε μένα, έναν ανάξιο ιερέα, και σε κάθε ιερέα σε όλο τον κόσμο.
Αυτό είναι βαθύτατα σημαντικό, έτσι δεν είναι; Επειδή ο καθένας από εμάς κουβαλάει βάρη στην καρδιά του – αμαρτίες που γνωρίζει μόνο ο εαυτός του. Η συνείδησή μας συχνά μας κατηγορεί αθόρυβα, υπενθυμίζοντάς μας τι έχουμε κάνει. Μερικές φορές νιώθουμε ότι δεν υπάρχει διέξοδος.
Ωστόσο, η Εκκλησία διακηρύσσει αυτό το εξαιρετικό μήνυμα, ιδιαίτερα ισχυρό για τους Κινέζους που φοβούνται την καρμική τιμωρία: η συγχώρεση είναι πραγματική, είναι δωρεάν και σας δίνεται από τον ίδιο τον Ιησού Χριστό.
Θα έχουμε περισσότερες ευκαιρίες να μιλήσουμε γι’ αυτό. Αλλά τώρα θέλω να πω λίγα λόγια για τον μεγάλο Πατέρα της Εκκλησίας που γιορτάζουμε σήμερα: Γρηγόριο Παλαμά, Αρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης.
Γιατί η Εκκλησία τιμά και γιορτάζει τον Γρηγόριο; Επειδή είναι ο μεγάλος θεολόγος του θείου φωτός – ο θεολόγος που αποκάλυψε και εξήγησε με σαφήνεια την άκτιστη χάρη του Θεού.
Θυμάμαι όταν υπηρετούσα στο στρατό, πέρασα ένα μήνα τοποθετημένος στη Θεσσαλονίκη. Επισκεπτόμουν την εκκλησία του Αγίου Γρηγορίου, όπου φυλάσσονται τα ιερά λείψανά του. Αυτή η
ανάμνηση μου έχει μείνει έντονα από τότε και συνεχίζει να με παρηγορεί σε στιγμές θλίψης και δυσκολίας.
Αλλά γιατί είναι αυτό τόσο σημαντικό; Επειδή ο Γρηγόριος -αν και όχι μόνο ο Γρηγόριος, αλλά κυρίως αυτός- εξέφρασε πολύ έντονα και με σαφήνεια τη θεολογία της Εκκλησίας για το τι ακριβώς είναι η χάρη του Θεού.
Αυτή η σαφήνεια είναι απαραίτητη σήμερα, επειδή βλέπουμε τόσα πολλά βιβλία και τόσο πολύ περιεχόμενο στο διαδίκτυο να μιλούν για «ενέργεια» -όχι από επιστημονική άποψη- αλλά για μυστικιστικές ενέργειες, για το πώς να τις χρησιμοποιούμε ή να τις χειραγωγούμε. Οι άνθρωποι συχνά λένε πράγματα όπως: «Σας στέλνω θετική ενέργεια» ή «Να έχετε θετικές σκέψεις» ή ακόμη και «Είθε η δύναμη να είναι μαζί σας».
Νομίζω ότι όλοι μας έχουμε δει βίντεο στο διαδίκτυο σχετικά με το διαλογισμό – πώς διαλογίζεστε και αρχίζετε να αισθάνεστε ενέργεια, να βλέπετε εσωτερικό φως, να επιτυγχάνετε χαλάρωση, να απελευθερώνετε το μυαλό σας και όλες αυτές τις παρόμοιες πρακτικές.
Δεν είμαστε απλά κινούμενα ρομπότ γεμάτα μόνο με τυχαίες σκέψεις. Διαισθανόμαστε ενστικτωδώς ότι υπάρχει κάτι βαθύτερο, κάτι πιο ουσιαστικό. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλοί άνθρωποι σήμερα, ειδικά οι Κινέζοι, μιλούν για το τσι (氣). Λένε ότι το Qi ρέει παντού. Διαλογίζονται, λέγοντας πράγματα όπως: «Απορροφώ τη δύναμη του Qi για να γίνω πιο δυνατός», ή ακόμη και: «Σου στέλνω ενέργεια Qi για να σε βοηθήσω».
Αλλά πρέπει να καταλάβουμε ξεκάθαρα: αυτή η δύναμη, αυτό το Qi, είναι απρόσωπο. «Απρόσωπη» σημαίνει ότι είναι κάτι, αλλά όχι κάποιος. Είναι άλλο πράγμα αν σας πω: «Θα σας δώσω κάποια δύναμη», όπως το να σας δώσω έναν μαγνήτη ή κάποιο αντικείμενο. Αλλά είναι τελείως
διαφορετικό αν σας πω: «Θα σας παρηγορήσω αγκαλιάζοντάς σας, προστατεύοντάς σας, φιλώντας σας».
Και παρόλο που πολλοί Κινέζοι μπορεί να μην κατανοούν πλήρως την τρυφερή έκφραση της αγάπης μέσω ενός φιλιού -αυτό το όμορφο είδος στοργικής αγάπης- φανταστείτε αν αυτός που σας αγκαλιάζει με αυτόν τον τρόπο ήταν ο ίδιος ο Θεός. Πόσο βαθιά ουσιαστικό και σημαντικό θα ήταν αυτό! Επειδή ο Θεός δεν μας δίνει απλώς ένα πράγμα, μας δίνει τον εαυτό Του.
Αυτό το σημείο είναι τόσο σημαντικό: Ο Θεός δεν σας δίνει απλώς κάτι εξωτερικό- έρχεται απευθείας σε σας ο Ίδιος. Μέσω της ενέργειάς Του, μέσω της θείας Του χάρης, σας θεραπεύει, σας δίνει ζωή, αποκαθιστά την υγεία σας -στην πραγματικότητα, σας παρέχει ό,τι χρειάζεστε.
Σκεφτείτε τους αγίους που έχουν το χάρισμα να κάνουν θαύματα. Ένας άγιος βλέπει ότι είσαι άρρωστος, σε ευλογεί και ξαφνικά αναρρώνεις. Αυτό είναι δύναμη. Ένας άλλος άγιος μπορεί να γνωρίζει τις ενδόμυχες σκέψεις σας και άλλοι μπορεί να έχουν διαφορετικά πνευματικά χαρίσματα.
Αλλά τι ακριβώς είναι αυτή η δύναμη; Είναι σαν κάποιος να διαλογίζεται, να αντλεί τσι μέσα του και στη συνέχεια να στέλνει αυτή την αόριστη ενέργεια σε άλλους; Όχι! Η δύναμη πίσω από τα θαύματα είναι ο Ίδιος ο Θεός -που είναι παρών μέσα στον άγιο και ενεργεί μέσω των χεριών του αγίου. Ίσως έχετε δει σε κάποιες ταινίες πώς κάποιος γεμίζει με λαμπερό φως και συμβαίνουν εκπληκτικά πράγματα. Είναι κάπως παρόμοιο, αλλά βαθιά βαθύτερο και αληθινό.
Γιατί εδώ, είναι ο Θεός που προσωπικά σας δίνει κάτι – αλλά το δίνει μέσω του εαυτού Του, μέσω της προσωπικής παρουσίας και της αγάπης. Δεν είναι κάποια αφηρημένη, απρόσωπη δύναμη που δεν έχει συναίσθημα ή προσωπικότητα. Αντίθετα, είναι ο ίδιος ο Θεός, που σας αγκαλιάζει προσωπικά με τη δική Του ζωή.
Δυστυχώς, η βαθιά έννοια του «προσώπου» δεν υπάρχει πραγματικά στην παραδοσιακή κινεζική σκέψη. Η κινεζική φιλοσοφία ακολουθεί τη φύση, αλλά η προσωπική διάσταση -η μοναδικότητα και η απόλυτη αξία του κάθε ατόμου- δεν τονίζεται. Σύμφωνα με αυτή την άποψη, η
Page 12 of 23
ταυτότητά σας προέρχεται κυρίως από το ρόλο που παίζετε στην κοινωνία, μέσα σε μια σαφή ιεραρχία ή πυραμίδα: είστε δάσκαλος, σύζυγος, φοιτητής ή εργάτης.
Τα ατομικά σας συναισθήματα, ο προσωπικός σας εσωτερικός κόσμος, δεν θεωρούνται πραγματικά σημαντικά. Πράγματι, το άτομο φαίνεται να μην υπάρχει σχεδόν καθόλου. Και αν υπάρχεις, δεν έχει τόση σημασία – αυτό που έχει πραγματικά σημασία είναι να εκπληρώσεις σωστά το ρόλο σου. Διότι αν αποτύχετε να εκτελέσετε σωστά τον ρόλο σας, η κοινωνία δεν θα σας αποδέχεται πλέον και θα αντιμετωπίσετε σοβαρές συνέπειες.
Ναι, υπάρχει μεγάλος πόνος. Βλέπουμε τόσους πολλούς ανθρώπους να προσπαθούν απεγνωσμένα να εκπληρώσουν τους κοινωνικούς τους ρόλους. Ίσως κάποιος αγαπάει βαθιά ένα άλλο άτομο, αλλά αναγκάζεται από την οικογένεια ή την κοινωνία να παντρευτεί κάποιον άλλον. Ίσως μια μικρή αποτυχία να οδηγεί σε εγκατάλειψη από την οικογένεια επειδή νιώθουν ότι τους ταπεινώσατε. Με τραγικό τρόπο, πολλοί άνθρωποι στην Ταϊβάν, την Ιαπωνία, την Κορέα και την Κίνα αυτοκτονούν εξαιτίας αυτού του κρυμμένου, αβάσταχτου πόνου. Πόνος που καταπιέζεται, αποσιωπάται, θάβεται – επειδή η κοινωνία απαιτεί να εκπληρώνεις απλώς το καθήκον σου.
Σκεφτόμουν πώς θα μπορούσαμε να εισαγάγουμε και να εξηγήσουμε την έννοια του «προσώπου» σε όσους δεν την έχουν συναντήσει με σαφήνεια στο παρελθόν. Και πιστεύω ότι ίσως ο ίδιος ο πόνος μπορεί να προσφέρει μια γέφυρα κατανόησης. Γιατί ο πόνος; Επειδή όλοι όσοι έχουν υποφέρει βαθιά αρχίζουν να καταλαβαίνουν ποιος ακριβώς υποφέρει – αρχίζουν να βιώνουν τον εαυτό τους ως πρόσωπο.
Ο βαθύς πόνος μας κάνει να συνειδητοποιούμε ότι είμαστε πρόσωπα. Γιατί ο πόνος αποκαλύπτει την προσωπικότητα; Επειδή αγαπώ βαθιά αλλά δεν μπορώ να εκπληρώσω αυτή την αγάπη- επειδή αισθάνομαι ταπεινωμένος ή επειδή έχω αποτύχει. Ο πόνος μου αποκαλύπτει όχι μόνο τον εαυτό μου ως άτομο, απομονωμένο και μόνο του, αλλά μου αποκαλύπτει ποιος πραγματικά είμαι: ένα πρόσωπο που υπάρχει σε σχέση με τους άλλους.
Έτσι, το άτομο δεν είναι ποτέ απλώς ένα απομονωμένο άτομο. Το άτομο υπάρχει μόνο μέσα στη σχέση. Υπάρχω επειδή σχετίζομαι με την οικογένειά μου, τους φίλους μου, την κοινότητά μου. Τελικά, η ύπαρξή μου προέρχεται πρώτα από τον Θεό, ο οποίος με καλεί προσωπικά. Ο
Page 13 of 23
Θεός κάλεσε τον Αδάμ, λέγοντας: «Αδάμ, πού είσαι;». Ο Θεός κάλεσε τον Αβραάμ, τον Μωυσή και εκείνοι απάντησαν: «Εδώ είμαι, Κύριε».
Έτσι και εγώ, επίσης, υπάρχω ως πρόσωπο επειδή είμαι μια απάντηση -μια προσωπική απάντηση- στο αγαπητικό κάλεσμα του Θεού.
Βλέπετε, ως πρόσωπο, συμμετέχω επίσης βαθιά στον πόνο των άλλων. Αυτή η κοινή εμπειρία αποκαλύπτει τι πραγματικά σημαίνει να είσαι «πρόσωπο». Και από εδώ μπορούμε να καταλάβουμε γιατί η χάρη του Θεού -η παρουσία του ίδιου του Θεού που ενεργεί στενά κοντά μας- είναι τόσο ζωτικής σημασίας.
Στη δυτική σκέψη, ορισμένοι φιλόσοφοι υποστηρίζουν ότι ο Θεός δεν μπορεί πραγματικά να ενεργεί σε αυτόν τον κόσμο, διότι αν το έκανε, θα έχανε την τελειότητά Του – θα γινόταν κάτι δημιουργημένο ή πεπερασμένο. Αλλά σκεφτείτε το: αν ο Θεός δεν μπορεί να δράσει, γίνεται ένας νεκρός, άψυχος Θεός.
Ωστόσο, ο Θεός μας ενεργεί συνεχώς και προσωπικά μέσω της ενέργειάς Του – της άκτιστης χάρης Του. Αυτή η θεία ενέργεια εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους. Πρώτα απ’ όλα, είναι η ενέργεια του Θεού που δημιούργησε το σύμπαν. Το σύμπαν δεν υπάρχει απλώς από μόνο του, ανεξάρτητα. Έχω δει πίνακες που απεικονίζουν τον κόσμο ως μια σφαίρα που κρατείται απαλά στα χέρια του Θεού. Αυτή η εικόνα εκφράζει όμορφα ότι, αν και η δημιουργία αναδύεται μέσω της ενέργειας του Θεού, δεν υπάρχει ποτέ ξεχωριστά από τη συντηρητική παρουσία Του.
Σκεφτείτε, για παράδειγμα, τα φώτα εδώ. Αν κλείσω το ηλεκτρικό ρεύμα, ο γυάλινος λαμπτήρας παραμένει, αλλά δεν λάμπει πλέον. Το γυαλί από μόνο του δεν μπορεί να παράγει φως. Μόνο όταν το διαπερνά ο ηλεκτρισμός -όπως τώρα- λάμπει και λάμπει έντονα. Φυσικά, αυτό το παράδειγμα δεν είναι τέλειο, αλλά μπορεί να μας βοηθήσει να αρχίσουμε να καταλαβαίνουμε κάτι σημαντικό: το γυαλί αντιπροσωπεύει το σύμπαν, που δημιουργήθηκε από τον Θεό, και ο ηλεκτρισμός συμβολίζει την ενέργειά Του, τη χάρη Του, που συντηρεί και φωτίζει συνεχώς τη δημιουργία.
Έτσι, ολόκληρο το σύμπαν δέχεται συνεχώς τη στοργική φροντίδα του Θεού. Η δύναμη του Θεού είναι η δύναμη της ζωής και της αγάπης – πάντα συντηρεί, πάντα αγκαλιάζει, πάντα δίνει ζωή στον κόσμο.
Page 14 of 23
Και υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους εκδηλώνονται οι ενέργειες του Θεού. Μια τέτοια ενέργεια αγιάζει τους ανθρώπους και τα πράγματα. Άλλες μας παρηγορούν, μας χαρίζουν σοφία ή μας γεμίζουν με αγάπη. Η θεία ενέργεια μπορεί να εκδηλωθεί με αμέτρητους τρόπους. Για παράδειγμα, ο αγιασμός θα μπορούσε να συγκριθεί με τον ηλεκτρισμό που γίνεται τόσο ισχυρός μέσα σε μια λάμπα, ώστε το ίδιο το γυαλί σπάει κάτω από την έντασή του.
Είναι όμως αυτός ο υψηλότερος τρόπος για να συνδεθούμε με τον Θεό; Όχι. Ο υψηλότερος και βαθύτερος τρόπος είναι μέσω της Θείας Κοινωνίας. Διότι μέσω της Θείας Κοινωνίας, λαμβάνουμε το πραγματικό σώμα και αίμα του Ιησού Χριστού. Γινόμαστε πραγματικά ενωμένοι μαζί Του, και μέσω Αυτού, μεταξύ μας. Είναι σαν να παίρνουμε μια πυρηνική δύναμη μέσα στην ίδια μας την ύπαρξη – μια θεϊκή ενέργεια που ακτινοβολεί από μέσα μας, δίνοντας ζωή, δύναμη και χάρη.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο σεβόμαστε βαθιά τις εικόνες. Μια εικόνα δεν είναι απλώς ένας όμορφος πίνακας ζωγραφικής. Αντίθετα, είναι σαν ένας σωλήνας ή ένα κανάλι της ενέργειας του θεού. Σκεφτείτε τον κλιματισμό πάνω από τις εικόνες εδώ. Όταν πλησιάζετε τις εικόνες, αισθάνεστε φρέσκο αέρα να φυσάει απαλά προς το μέρος σας. Παρομοίως, όταν πλησιάζετε μια εικόνα στην προσευχή, βιώνετε τη χάρη του Θεού να ρέει προς τα έξω.
Πώς συμβαίνει αυτό; Επειδή η εικόνα δείχνει απευθείας στην Παναγία ή στον Ιησού Χριστό. Και από αυτούς, η θεία χάρη ξεχύνεται άφθονη μέσα από την εικόνα, φτάνοντας σε κάθε έναν από εμάς που προσεύχεται. Ακόμα και ο καλλιτέχνης που ζωγραφίζει μια εικόνα λαμβάνει τη χάρη ενώ τη ζωγραφίζει, ακριβώς επειδή ζωγραφίζει τον Ιησού Χριστό, ή την Παναγία, ή τους αγίους. Η ίδια η αγιογραφία γίνεται μια βαθιά προσευχή, μετατρέποντας την εικόνα σε ζωντανό δίαυλο της χάρης και της παρουσίας του Θεού.
Ας επαναλάβουμε λοιπόν και ας διευκρινίσουμε: Γιατί σας τα λέω όλα αυτά; Επειδή σήμερα πολλοί άνθρωποι μιλούν για «δύναμη» με απρόσωπο τρόπο. Σκεφτείτε ταινίες όπως ο Πόλεμος των Άστρων: υπάρχει μια σκοτεινή δύναμη και μια καλή δύναμη, που ισορροπούν μεταξύ τους. Ακούμε παρόμοιες συζητήσεις παντού. Ακόμα και η αδελφή μου μου είπε κάποτε: «Σου στέλνω θετική ενέργεια». Κι εγώ της απάντησα: «Τι ανοησίες μου λες;».
Page 15 of 23
Το τονίζω αυτό ιδιαίτερα στο κινεζικό πλαίσιο, γιατί εδώ βρίσκεται η αληθινή απάντηση για αυτό που αναζητούν πολλοί Κινέζοι. Δεν είναι απλώς ένα απρόσωπο «Κι» – είναι το Κι του ίδιου του Θεού, η θεία Του χάρη. Ο Θεός έρχεται προσωπικά κοντά μας- μας αγκαλιάζει, μας γεμίζει με τη ζεστασιά Του, την παρουσία Του, ακόμη και με το άρωμα και τη ζωή Του.
Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίο ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς είναι τόσο σημαντικός, ιδιαίτερα για τους Κινέζους. Είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο η Εκκλησία σοφά αφιερώνει τη δεύτερη Κυριακή της Μεγάλης Σαρακοστής στον Άγιο Γρηγόριο, τον μεγάλο θεολόγο της χάρης του Θεού. Αποκάλυψε και δίδαξε με σαφήνεια για αυτή τη θεία χάρη, η οποία είναι η προσωπική ενέργεια του ίδιου του Θεού.
Πρέπει να διακρίνουμε σαφώς τη χάρη του Θεού από τη μαγεία. Η μαγεία προσπαθεί να χειραγωγήσει απρόσωπες δυνάμεις -είτε για φαινομενικά καλά είτε για προφανώς κακά αποτελέσματα- αλλά στην πραγματικότητα είναι πάντα αρνητική. Η χάρη του Θεού είναι εντελώς διαφορετική. Η χάρη του Θεού είναι ο ίδιος ο Θεός, ο οποίος μας αγγίζει προσωπικά, χαρίζοντάς μας ζωή, ύπαρξη, σοφία, αγάπη και βαθιά παρηγοριά.
Φανταστείτε να καταλάβετε πραγματικά ότι κάποιος -ο απόλυτος- σας αγαπάει βαθιά, σας αγκαλιάζει και γεμίζει τη ζωή σας με την προσωπική Του παρουσία. Πιστεύω βαθιά ότι αν ο κινεζικός λαός μπορούσε να βιώσει και να νιώσει αυτό το είδος αγάπης, οι καρδιές του θα άνοιγαν με χαρά και οι ζωές του θα μεταμορφώνονταν.
=======
Today we celebrate the memory of the great Father of the Church, Gregory Palamas, and I’ll share a few thoughts about him shortly. But first, I’d like to highlight some important points from today’s Gospel reading.Above all, we see in it the miracle of friendship—a friendship that truly heals people. You see, this paralytic in the Gospel doesn’t say even one word. Probably he didn’t even believe, and maybe he wasn’t such a good person—because even after being healed, he didn’t say “thank you.” He didn’t fall at the feet of Jesus Christ to show gratitude or do anything we might have expected.
But what we do see clearly are his friends, these four friends who loved him deeply and believed in Jesus.
they carried him; they lifted him up. And when they arrived, they couldn’t enter the house—it was completely crowded. But love always finds a way to solve problems. They did something extraordinary: they broke through the roof, opened a hole, and lowered him down with ropes.
Imagine if something like this happened here today—think of the shock and surprise we’d feel. And consider the cost afterward; they’d definitely have to pay for the roof repairs! But just picture that scene, how moving it must have been for someone to be lowered right through the roof, right into the presence of Jesus Christ
Today, this is why I emphasize that the meaning here is so profound— because faith is never just individual. It’s not a private matter, nor is it something isolated. Faith is the faith of the community. Faith is the life of the Church. Faith is shared by all the people together.
It’s not that each one here has only his own separate faith, comes here, and then leaves alone. Rather, we see clearly once more the miracle of friendship, a friendship that can save a person, a friendship that can heal someone.
And indeed, we experience many miracles precisely when we say to each other, “Pray for me.” We pray for someone who is sick, and they recover; we pray for someone facing a serious problem, and often that problem is solved through prayer and love.
I shouldn’t come to church merely as an isolated individual, thinking only of my own prayers and ignoring what others are doing or believing. This is also why we eat together after the liturgy, just as the first Christians did—not only to feel spiritually connected but also to experience practically that we are truly one family. And yes, perhaps during the meal we might make small mistakes, maybe something isn’t placed quite right or things aren’t perfectly arranged—but that’s exactly how a family is. Real families are never perfect.
So please remember this: even in very difficult situations, we are never alone. We have friends, and it’s especially important to have spiritual friends whom we can trust enough to say, “Please, pray for me. Indeed, when we receive Holy Communion, we never receive it only for ourselves—as if it’s only about me, my own problem, or my own needs. Rather, when I receive Holy Communion, I also receive it for you. And every one of us, when receiving the Holy Communion, receives it especially for those whom we love the most.
So this was the first important point. But I’d like to add something a bit more philosophical. When the Pharisees asked, “Who has the right to forgive sins? Nobody except God,” they were actually correct. Interestingly, Jean-Paul Sartre, the modern philosopher, said something very similar. Sartre said we are sinners, and indeed only God could forgive our sins. But, he argued, because he believed there is no God, then nobody can forgive us. Therefore, according to him, we remain trapped in a life without meaning.
And we must especially understand this within the Chinese way of life, where people often feel very afraid of Karma 業障 , this karmic
burden. They often think: “I’ve done something bad, and therefore I must pay for it.” Why? Because many believe: “I’ve done terrible things, and there’s no real forgiveness. Perhaps I might try to do something—make a donation or perform some good deeds—to erase the bad.” But how can this truly erase it? The bad deeds cannot be completely wiped away by any human action alone.
That’s why the message of Jesus Christ is so extraordinary. He did not simply forgive us from afar, like a king who says, “Okay, I forgive you,” from his throne. Rather, He became human, took our sins upon Himself, and made our sins His own. By taking our burden upon Himself, He granted us true forgiveness.
. And this forgiveness continues even now, because Jesus gave this power to the Church—to the Apostles, and the Apostles passed it on to their successors, and from them to the priests throughout history, all the way down to today, even to me, an unworthy priest, and to every priest around the world. This is profoundly important, isn’t it? Because each of us carries burdens in our hearts—sins known only to ourselves. Our conscience often accuses us quietly, reminding us of what we’ve done. Sometimes it feels like there’s no way out. Yet the Church proclaims this extraordinary message, especially powerful for the Chinese people who fear karmic retribution: forgiveness is real, it is free, and it is given to you by Jesus Christ Himself. We will have more opportunities to talk about this. But now I want to say a few words about the great Father of the Church we celebrate today: Gregory Palamas, Archbishop of Thessaloniki.
Why does the Church honor and celebrate Gregory? Because he is the great theologian of the divine light—the theologian who revealed and explained clearly the uncreated grace of God. I remember when I was serving in the army, I spent one month stationed in Thessaloniki. I used to visit the church of Saint Gregory, where they keep his holy relics. That memory has stayed vividly with me ever since, and it continues to comfort me in times of sorrow and difficulty.
But why is this so important? Because Gregory—though not only Gregory, yet especially him—expressed very strongly and clearly the theology of the Church about what exactly the grace of God is. This clarity is essential today because we see so many books and so much content on the internet speaking about “energy”—not from a scientific point of view—but about mystical energies, how to use or manipulate them. People often say things like, “I send you positive energy,” or “Have positive thoughts,” or even, “May the power be with you.”
I think all of us have seen videos on the internet about meditation—how you meditate and begin to feel energy, see inner light, achieve relaxation, free your mind, and all these similar practices. We are not simply moving robots filled only with random thoughts. We instinctively sense there is something deeper, something more meaningful. This is why many people today, especially Chinese people, speak about the Qi (氣). They say that Qi flows everywhere. They meditate, saying things like, “I absorb the power of Qi to become stronger,” or even, “I send you Qi energy to help you.”
But we must clearly understand: this power, this Qi, is impersonal. “Impersonal” means it is something, but not someone. It’s one thing if I say to you, “I will give you some power,” like handing you a magnet or some object. But it’s entirely different if I say to you, “I will comfort you by embracing you, protecting you, kissing you.” And though many Chinese people may not fully understand the tender expression of love through a kiss—this beautiful kind of affectionate love —imagine if the one embracing you in this way were God Himself. How deeply meaningful and important would that be! Because God does not merely give us a thing, He gives us Himself.
This point is so important: God doesn’t merely give you something external; He comes directly to you Himself. Through His energy, through His divine grace, He heals you, gives you life, restores your health— indeed, He provides everything you need. Consider the saints who have the gift of performing miracles. A saint sees you’re sick, blesses you, and suddenly you recover. That’s power. Another saint might know your innermost thoughts, and others may have different spiritual gifts.
But what exactly is this power? Is it like someone meditating, drawing Qi into themselves, and then sending this vague energy to others? No! The power behind miracles is God Himself—present within the saint, acting through the saint’s hands. Perhaps you’ve seen in some movies how someone is filled with radiant light, and amazing things happen. It’s somewhat similar, yet profoundly deeper and real. Because here, it’s God personally giving you something—but He gives it through Himself, through personal presence and love. It’s not some abstract, impersonal force that has no feeling or personality. Rather, it is God Himself, personally embracing you with His own life.
Unfortunately, the deep concept of the “person” doesn’t truly exist within traditional Chinese thought. Chinese philosophy follows nature, but the personal dimension—the uniqueness and absolute value of each individual—is not emphasized. In this view, your identity primarily comes from the role you play in society, within a clear hierarchy or pyramid: you’re a teacher, a husband, a student, or a worker.
Your individual feelings, your personal inner world, aren’t considered truly important. Indeed, the individual hardly seems to exist. And if you do exist, it doesn’t matter so much—what truly matters is that you fulfill your role correctly. Because if you fail to perform your role properly, society will no longer accept you, and you will face serious consequences.
Yes, there is great pain. We see so many people desperately trying to fulfill their social roles. Perhaps someone deeply loves another person but is forced by family or society to marry someone else. Perhaps a slight failure leads to abandonment by family because they feel you’ve humiliated them. Tragically, many people in Taiwan, Japan, Korea, and China commit suicide because of this hidden, unbearable pain. Pain that
is suppressed, silenced, buried—because society demands you simply fulfill your duty. I was considering how we might introduce and explain the concept of the “person” to those who have not encountered it clearly before. And I believe that perhaps pain itself may offer a bridge of understanding. Why pain? Because everyone who has suffered deeply begins to understand who exactly is suffering—they begin to experience themselves as a person.
Deep pain makes us conscious of being persons. Why does pain reveal personhood? Because I love deeply but cannot fulfill that love; because I feel humiliated or because I’ve failed. Pain reveals to me not only myself as an individual, isolated and alone, but reveals who I truly am: a person existing in relationship with others.
Thus, the person is never merely an isolated individual. The person exists only in relationship. I exist because I relate—to my family, my friends, my community. Ultimately, my existence comes first from God, who calls me personally. God called Adam, saying, “Adam, where are you?” God called Abraham, Moses, and they responded, “Here I am, Lord.”
So I, too, exist as a person because I am an answer—a personal response—to God’s loving call.
You see, as a person, I also participate deeply in the pain of others. This shared experience reveals what it truly means to be a “person.” And from here, we can understand why the grace of God—the presence of God Himself acting intimately close to us—is so vital.
In Western thought, some philosophers argue that God cannot truly act in this world, because if He did, He would lose His perfection—He would become something created or finite. But think about it: if God cannot act, He becomes a dead, lifeless God. Yet our God acts continuously and personally through His energy—His uncreated grace. This divine energy manifests itself in many ways. First and foremost, it is the energy of God that created the universe. The universe doesn’t simply exist by itself, independently. I’ve seen paintings depicting the world as a globe gently held in God’s hands. This image beautifully expresses that, although creation emerges through the energy of God, it never exists separately from His sustaining presence. Consider, for example, the lights here. If I turn off the electricity, the glass bulb remains, but it no longer shines. The glass alone cannot produce light. Only when electricity passes through it—like now—does it
glow and shine brightly. Of course, this example is not perfect, but it can help us begin to understand something important: the glass represents the universe, created by God, and the electricity symbolizes His energy, His grace, continually sustaining and illuminating creation.
Thus, the entire universe constantly receives God’s loving care. The power of God is the power of life and love—always sustaining, always embracing, always giving life to the world.
And there are many different ways in which the energies of God manifest themselves. One such energy sanctifies people and things. Others comfort us, grant us wisdom, or fill us with love. The divine energy can manifest in countless ways. For instance, sanctification could be compared to electricity becoming so powerful within a bulb that the glass itself breaks under its intensity.
But is this the highest way to be connected with God? No. The highest and deepest way is through Holy Communion. Because through Communion, we receive the actual body and blood of Jesus Christ. We become truly united with Him, and through Him, with one another. It’s as if we take a nuclear power into our very being—a divine energy that radiates from within, giving life, strength, and grace.
This is also why we deeply respect icons. An icon is not merely a beautiful painting. Instead, it is like a pipe or channel of the energy of god. Think of the air conditioning above the icons here. When you approach the icons, you feel fresh air gently blowing toward you. Similarly, when you approach an icon in prayer, you experience the grace of God flowing outward.
How does this happen? Because the icon points directly to the Holy Mother or Jesus Christ. And from them, divine grace pours abundantly through the icon, reaching out to each of us who pray. Even the artist who paints an icon receives grace while painting it, precisely because he or she paints Jesus Christ, or the Holy Mother, or the saints. Iconography itself becomes a profound prayer, transforming the icon into a living channel of God’s grace and presence.
So let us repeat and clarify: Why am I telling you all this? Because today many people speak about “power” in an impersonal way. Think of movies like Star Wars: there’s a dark power and a good power, balanced against each other. We hear similar talk everywhere. Even my sister
once said to me, “I’m sending you positive energy.” And I replied, “What nonsense are you saying to me?” I emphasize this especially in the Chinese context, because here lies the true answer for what many Chinese people are seeking. It’s not just an impersonal “Qi”—it’s the Qi of God Himself, His divine grace. God personally comes close to us; He embraces us, fills us with His warmth, His presence, even His fragrance and life.
This is exactly why Saint Gregory Palamas is so important, particularly for Chinese people. It’s also why the Church wisely dedicates the second Sunday of Great Lent to Saint Gregory, the great theologian of God’s grace. He clearly revealed and taught about this divine grace, which is the personal energy of God Himself.
We must clearly distinguish God’s grace from magic. Magic tries to manipulate impersonal forces—whether for seemingly good or obviously bad outcomes—but in reality, it is always negative. God’s grace is entirely different. God’s grace is God Himself, personally touching us, granting us life, existence, wisdom, love, and deep comfort. Imagine if you truly understand that someone—the ultimate One— deeply loves you, embraces you, and fills your life with His personal presence. I deeply believe that if the Chinese people could experience and feel this kind of love, their hearts would be opened with joy, and their lives would be transformed.